Tussenkomst actuadebat drugsgeweld

We winnen tegen drugs als we aandacht hebben voor drie fundamenten: sensibilisering en preventie, samenwerken en nabijheidspolitie.

Firdaous, een jong, onschuldig meisje van 11 kwam onlangs om het leven in een oorlog die de hare niet was.  Ze werd slachtoffer van het drugsgeweld dat onze stad nu al jaren teistert. Daarom wil ik namens Cd&v eerst en vooral nogmaals ons diepste medeleven betuigen aan de familie, vrienden en klasgenoten van het meisje.

Wat gebeurd is, is verschrikkelijk tragisch. We hoopten met zijn allen dat het nooit zo gebeuren. Maar dat was niet realistisch. We hadden vorig jaar liefst 81 gevallen van zwaar drugsgeweld in onze stad. Dan is de kans heel groot dat het eens dodelijk afloopt. Het drugsgeweld maakt de Antwerpenaar ook heel bang. Volgens de inwoners van onze stad zijn we trouwens de ‘war on drugs ’aan het verliezen.

Burgemeester,

Ik wil mijn tussenkomst vanavond op drie fundamenten zetten.

Het eerste fundament, de gebruiker, krijgt veel te weinig aandacht.

Ook de gebruiker moet meer op onze radar komen. Want zolang er veel vraag is, zal er ook veel aanbod zijn. En dat aanbod gaat nu gepaard met nietsontziend geweld en criminaliteit. Dus ook de gebruiker moet weten dat hij of zij hier mee verantwoordelijk voor is. Wie een lijntje coke gebruikt heeft niet enkel wit poeder, maar ook bloed aan zijn handen. Dus : laten we  ons vanaf nu ook meer op de gebruiker gerichten, en het er samen over eens zijn  dat we drugsgebruik NIET legaliseren ! We moeten drugs  dus meer benaderen met sensibilisering en preventie. Mensen overtuigen om er niet aan te beginnen.

Fundament twee. Samenwerken. Hoe meer wij als politiek verantwoordelijken hier verklaringen afleggen dat het allemaal misloopt, hoe harder de drugsbarons in Zuid-Amerika, Dubai, en elders, zullen lachen. Dus, laat ons onmiddellijk stoppen met de zwarte piet naar mekaar toe te schuiven of stoere verklaringen af te leggen op sociale media. Laat ons vooral meer in stilte werken, en verklaringen afleggen als het echt nodig is.

Bij de federale ministers Verlinden en Van Quickenborne is de wil zeer groot om  samen de strijd tegen de drugs te voeren, samen met Antwerpen en andere lokale besturen. Het klopt niet dat Brussel niet luistert naar Antwerpen. Het klopt niet dat de aanpak van drugs geen prioriteit is voor de federale regering. Dat blijkt uit diverse Nationale Veiligheids- en beleidsplannen en wetgevend werk.

Overleg en samenwerking zijn dus cruciaal. En dit met alle betrokkenen en over alle beleidsniveaus heen: van lokaal tot internationaal niveau en van sociale en gezondheidsdiensten, over lokale politie, havenbedrijven, douane, tot federale politie en justitie.

In september organiseerde minister Verlinden een overleg met de burgemeesters van alle grote steden over deze problematiek. En voor de kerstvakantie was er ook nog een ronde tafel over het geweld in Antwerpen.  Uiteraard werd ook daags na het dodelijk schietincident overleg georganiseerd tussen de twee bevoegde ministers en u als burgemeester. Het was een constructief gesprek waarbij men nogmaals op alle noodzakelijke  maatregelen  van de gezamenlijke ketenaanpak is ingegaan. En binnenkort (17/2) volgt nog een nieuw overleg met ook de Nederlandse collega’s en partners uit de haven van Antwerpen.

Er kwam en komt ook extra steun vanuit de federale overheid.  En ook dat is nodig. Ik som dat toch nog eens heel nadrukkelijk op.

  1. Sinds oktober 2020 is de federale politie versterkt met 150 medewerkers, waarvan 68 in Antwerpen. In december telde de federale politie in Antwerpen 474 medewerkers. Tegen het einde van deze legislatuur moet de federale politie in totaal 409 extra collega’s krijgen, waarvan 114 voor Antwerpen. De ambitie is en blijft  een volledige bezetting  van de federale politiediensten. Ook de lokale politie wordt versterkt. Er wordt meer dan ooit gerekruteerd.
  2. De scheepvaartpolitie kreeg 20 politiemensen bij via detachering. Op korte termijn komen er ook daar nog 25 nieuwe medewerkers bij om de scheepvaartpolitie structureel te versterken.
  3. Het aantal scanners in de haven zal ook worden uitgebreid.  Tegen medio ’24 komen er 5 extra scanners op de kades van Antwerpen. Vorig jaar werd 110 ton cocaïne onderschept in de Antwerpse haven dat is een verdubbeling vergeleken met  2019 (60 ton).
  4. Er wordt een nationale drugscommissaris aangesteld, om alle initiatieven nog beter op mekaar af te stemmen.
  5. Minister Verlinden zorgde er ook voor dat voor controles in de haven, zeven dagen op zeven, permanent twintig extra agenten ingezet worden.  Elke dag komen er tien extra patrouilles bij, vooral ’s nachts, vooral tegen zij die de drugs in de haven komen ophalen.
  6. Het lukte minister Verlinden ook om de wet op de bestuurlijke handhaving definitief goed te laten keuren in de ministerraad. U beloofde haar een standbeeld als dat zou lukken. We zijn benieuwd. De wet zal u en andere burgemeesters alleszins meer armslag geven om handelszaken te sluiten bij aanwijzingen op drugshandel, of bij indicaties dat die cafés, winkels of restaurants eigenlijk dekmantels zijn voor het witwassen van drugsgeld.

Burgemeester, er is geen mirakeloplossing. We zijn nu op veel fronten tegelijk bezig aan die strijd tegen drugs. Laat ons die verderzetten, en binnenskamers – ik benadruk binnenskamers – vooral pijnpunten of verbeterpunten aanduiden.

Ik kom bij mijn derde  en laatste fundament.

We bezitten in Antwerpen het grootste politiekorps in Vlaanderen. En vanuit onze cd&v-fractie blijven wij pleiten voor een zeer kordate en repressieve aanpak. Maar dat is niet voldoende.  De politie en niet het leger moet in de straten aanwezig zijn, doe aan terreinbezetting. Maar doe meer dan dat. We moeten OOK investeren  in een nabijheidspolitie, zodat je je voelsprieten niet verliest in de wijken. Mensen moeten hun wijkagent kennen en durven aanspreken. Zij kunnen de politie helpen in die strijd tegen drugscriminaliteit.  Omgekeerd moeten wijkagenten goede contacten onderhouden met de mensen uit de wijk en vooral met spil- en vertrouwensfiguren. Ogen en oren over wat gebeurt in een wijk, heb je door aanwezigheid in de straten zelf. Dus, investeer, investeer, investeer extra in de wijkpolitie! Repressie én preventie, de twee zijn nodig !

Burgemeester, de dood van Firdaous greep u, ons en heel het land naar de keel.  We moeten er alles aan doen om het drugsgeweld te stoppen, daarom vragen we u:

  • We hielden in september een themacommissie over de hele problematiek. Wat is er sindsdien al doorgezet, uitgevoerd?
  • Welke stappen zet u nu nog versneld?
  • Hoe kan de samenwerking om drugscriminaliteit aan te pakken nog versterkt worden?
  • U bent ook op bezoek geweest in het Witte Huis? U zegt daar steun te hebben gekregen voor de inspanningen om onze Antwerpse haven betere te beveiligen in de strijd tegen de drugshandel. Wat is daar toegezegd? Wat gaan de Amerikanen doen, wat vragen ze van ons?
  • Gaat u in op onze nadrukkelijke vraag om meer aandacht te besteden aan de wijkpolitie?

Nahima Lanjri

Fractieleider CD&V Antwerpen en Federaal Kamerlid.