Tussenkomst begroting

Dankuwel mijnheer de voorzitter, geachte schepenen, geachte collega’s. Om heel eerlijk te zijn: ik ben blij dat ik hier ben geraakt. Ons gezin heeft het virus twee jaar zeer succesvol kunnen ontwijken, maar eind vorige week was het dan toch zo ver.

Mijn partner werd getroffen door een besmetting en geniet nu smaak- en geurloos van een aantal dagen isolatie. Maar, de rest van mijn gezinnetje is er gelukkig gespaard van gebleven. Er wordt alleszins goed verdiend aan tests ten huize Voeten.

Een relaxt weekend was het niet bepaald. Niet alleen mocht ik nog eens mijn hoofd breken over een zinnige tussenkomst hier vanavond voor u allen, ik moest in eerste instantie alles in orde brengen. Want je leest wel over de zorg en hoe die op haar tandvlees zit, je praat zelf met je vrienden die verpleegster, arts of leerkracht zijn, … maar door nu rond te rijden naar testcentra, te bellen met huisartsenwachtposten en apothekers, dan pas voel je dat echt… mensen zijn op.

Dit is geen crisis die zomaar overgaat. Dit is een crisis met impact. Dit is, zo lijkt het toch, iets waar we nog een poosje niet van verlost zullen geraken. Ondertussen moeten onze cafés en restaurants weer vroeger de deuren sluiten, zalen zullen niet meer geboekt worden, concerten worden afgelast, onze nachtclubs zijn na nog geen twee maanden opnieuw dicht. 

We zitten allemaal weer veel meer achter het scherm van onze laptop. Bosklassen? Die gaan niet door. Indoor sporten opnieuw zonder publiek. En om de symboliek compleet te maken. Ook dit jaar zal er geen Scheldecross, noch een Kerstmarkt zijn.

Dat hebben wij als CD&V-fractie vorig jaar als boodschap meegegeven. Wees voorzichtig met deze crisis. Kijk eens opnieuw naar uw bestuursakkoord, naar uw plannen. Beantwoorden die nog aan de behoeften van uw samenleving? Beantwoorden die nog aan de noden van de Antwerpenaar?

Wij vroegen u om 2021 als een springplank te gebruiken. Een springplank naar een aantal andere keuzes, die iedereen zou begrijpen. Maar dat deed u toen niet.

Dus we waren, opnieuw, zeer benieuwd naar de aanpassingen voor dit jaar. Werden er nieuwe inzichten verworven met de wetenschap dat wij als samenleving heel stilletjes, misschien zelfs geruisloos, verder kantelen? Het was een erg koude douche om eerlijk te zijn. Bewust ben ik komen luisteren naar élke schepen. Sommigen deden nog een beetje de moeite om de schijn hoog op te houden, maar inhoudelijk, los van een aantal technische verschuivingen, verandert er niets.

Het lijkt er een beetje op alsof de coronacrisis het stadsbestuur in slaap wiegt. Ik heb van ’t weekend nagedacht over het juiste woord, ik vond het niet gemakkelijk. Wat gelaten? Gebrek aan dynamiek? Dat er geen kameraadschap is, dat hebben we gezien in bijvoorbeeld de GATAM-discussie, dat hoeft in principe ook niet in een college. Maar er komen heel wat zaken op ons af – denk aan faillissementsgolven of prijzen die maar blijven en blijven stijgen – en om dan een houding te mogen aanschouwen van “We zien wel”, dat geeft mij een ongemakkelijk gevoel.

Ieder van u blijft keurig, bijna klinisch afgemeten, binnen zijn of haar domein. Ik heb alleszins niet het gevoel dat jullie bij het midden van jullie termijn, nu eens goed hebben doorgepraat over waar de broze plekken in jullie beleid liggen, al dan niet blootgelegd door de coronacrisis.

Nochtans scoort u niet barslecht mijnheer De Wever. U kreeg 6,4 op 10. Ik ben ne papa, ik zou niet geweldig blij zijn met zo’n rapport – alles kan beter – maar het is zeker ook geen buis.

Er gebeuren ook goede zaken, wij hebben altijd gezegd dat wij in die zin constructieve oppositie wensten te voeren. Oosterweel, samen met de leefbaarheidsprojecten, is de grote economische hefboom die onze stad competitief zal maken. Daar heeft u al onze steun, wij zijn daar altijd een belangrijk deel van de motor geweest. Er wordt duidelijk geïnvesteerd in de stad, met de Gedempte Zuiderdokken en de Kaaien als spraakmakende voorbeelden. Stadsontwikkeling doet een stad leven, geeft nieuwe impulsen.

Dus dat is knap, dat erkennen wij. Uniek is dat niet, ook besturen ervoor deden dit, denk maar aan de volledige heropleving van het Eilandje en de sociale en economische boost die het MAS als icoon gaf aan de omgeving. Zo’n zaken, zullen wij altijd steunen.

Er werd ook een coronanoodfonds opgericht. Dat was noodzakelijk, zeker in een grootstad als de onze. De zwaarste klappen werden hiermee zeker opgevangen. Vrijstellingen voor de horeca, het aanzwengelen van de consumptie, sportclubs en andere verenigingen ondersteunen, en ook op vlak van sociaal beleid, bv. met de klimpremie, werd de schok opgevangen.

Dat fonds is niet leeg, dixit de burgemeester. We kunnen nog maatschappelijke noden lenigen. Volgens ons is dat absoluut nodig. Want de naam zegt het zelf. Dit is een noodfonds. Acuut. Crisissituatie. Maar wat dit stadsbestuur… ja, een beetje… vertikt te doen, is voorbij het acute gaan en anticiperen op de toekomst en op bepaalde domeinen een omslag maken.

Van alle domeinen waar u het beter zou kunnen doen, hebben we ervoor gekozen om de focus op drie domeinen te leggen.

Wonen

Ten eerste: het woonbeleid. We dromen allemaal van een Antwerpen waar het fijn is om te leven, studeren, werken en wonen. Voor de aanwezigen hier in de raad, is dat een evidentie. Maar voor heel wat mensen blijft dat een droom. Een verre droom soms. De woningmarkt sloeg tilt, prijzen blijven stijgen. Ik heb al een drietal keer gehuurd, tweemaal gekocht. Wanneer is er de afgelopen 10 jaar sprake geweest na een neerwaartse trend? Het afschaffen van de woonbonus ging leiden tot lagere prijzen. Is dat gebeurd? Nee. Corona heeft op haar beurt ook druk gezet op die prijzen. Denkt u dat zich dat wel zal uitvlakken? En dan zijn er nog ‘tijdelijke trends’ die ons verontrusten. Stijgende energieprijzen en stijgende prijzen van bouwmaterialen.  Met hetzelfde budget voor wonen, zal u minder kunnen realiseren. Eenvoudige wiskunde. Daarom vroegen wij naar prioriteiten. Want een woningaanbod moet divers zijn, moet verschillende doelgroepen kunnen aanspreken. Het is goed dat er volop mooie en iets duurdere appartementen op pakweg het Zuid bijkomen. Absoluut. En een divers aanbod, dat moet ook gaan over sociale woningen. Maar wat met de betaalbare woningen voor jonge gezinnen? Dat is voor ons als gezinspartij de absolute prioriteit.

AG Vespa geeft zelf, zwart op wit, aan dat de hogere prijzen voor bouwmaterialen zullen leiden tot minder projecten binnen de plannen voor betaalbaar wonen. Dus als er één aanpassing was die wij nu in de meerjarenplanning hadden moeten zien, dan was het daar. Er gebeurt op dat vlak echter niets. De prioriteiten zijn duidelijk.

Leefbaarheid en open ruimte

Een eigen betaalbaar huisje of appartement, daar start het mee. Het zijn dat soort gezinnen die we moeten ‘verleiden’ – zoals mijnheer Kennis dat zo graag zegt – om naar onze stad te komen. Maar we wonen ook graag in een buurt die leefbaar is, veilig en met voldoende open ruimte. Dat is naast het woonbeleid voor ons dan ook het tweede belangrijke domein. Ook hier blijven we echt op onze honger zitten. Men verwijst graag naar een realisatiegraad van 65 %, dat is natuurlijk ook met dank aan de districten die dikwijls beter scoren dan de stad. Het zijn zij die instaan voor het openbaar domein, het realiseren van projecten dicht bij de burger.

Zag u de Lange Ridderstraat in de Sint-Andrieswijk, de eerste tuinstraat? Wat een prachtvoorbeeld van hoe ontharding er in de praktijk kan uitzien. En hebt u de reacties van de mensen gezien? Dit is wat men wil. Wat minder stenen, wat meer groen. Daarom hebben wij altijd gezegd dat we moeten streven naar 10 % of misschien zelfs 15 % ontharding van onze stad.

Maar die budgetten zijn laag, zó laag. En er verandert niets. Geef die districten toch extra middelen om zo’n projecten uit te rollen. Nee, we indexeren dat bedrag zelfs niet. Zo wordt het uiteindelijk een besparing. Uitgerekend in dit domein zien we de constructiefout van het college. Het vergroenen van het openbaar domein, ontharding, over hoeveel schepenen is dat nu eigenlijk verdeeld. Drie? Vier?

En net omdat iedereen braaf in zijn kokertje blijft, met zijn beperkt budget, is er eigenlijk geen overkoepelende aanpak voonr ontharding. Integendeel, de focus ligt nu al weken op de verharding binnen het stadsbestuur.

Verkeersveiligheid

En dat brengt onze fractie tot het derde en laatste domein: laten we nog even stilstaan bij verkeersveiligheid. Zijn we nu echt zo goed bezig dat daar gewoon niets maar dan ook niets in wijzigt? Dit zijn dé debatten die onze gemeenteraad hebben gedomineerd de voorbije maanden. Enerzijds gaat het om een beleidsvisie, kies je voor doorstroming of ga je voor meer zekere veiligheid? Maar ook onze infrastructuur hinkt achterop. Het project Straatvinken toonde recent nog aan dat we qua gemotoriseerd verkeer opnieuw op het niveau van voor corona zitten. Dat heeft een impact op leefbaarheid, oversteekbaarheid, luchtkwaliteit en sociaal contact.

Welke plannen zijn er om dat aan te pakken? Waar zitten de verschuivingen? Het verkeer zal alleen maar drukker worden, dat hebben wij allemaal gevoeld. Hoe gaan wij onze stad daar verder op voorbereiden? Heeft u de plannen van de nieuwe fietsparking in XX al gezien? Daar valt uw mond van open. Da’s hoe een fietsstad met haar fietsers omgaat. Waar is het stadsbestuur mee bezig? Met het kibbelen en verdagen van een punt over… een advies voor meer verkeersveiligheid?

Dat de Turnhoutsebaan een fietsstraat wordt kan een positieve zaak zijn voor de verkeersveiligheid daar. Maar dat vergt, zoals we vorige maand zeiden, wel voldoende handhaving. Wij hebben vorige maand voorgesteld om de aanpassing van de meerjarenplanning te gebruiken om meer middelen vrij te maken voor handhaving van verkeersveiligheid. Ik heb ze alleszins niet in de boeken gevonden.

Conclusie

Betaalbaar wonen, een leefbare buurt, verkeersveiligheid. Drie belangrijke domeinen – en we hadden het zeker nog over andere onderwerpen kunnen hebben – waar we in het midden van de legislatuur wel wat hadden verwacht.

De impact van stijgende prijzen zou u tot actie moeten aanzetten. Verkeersongevallen en krapte op de woningmarkt zouden u tot actie moeten aanzetten. Maar de focus ligt al maanden op intern gekibbel. Het zou echter niet over jullie moeten gaan.

Het moet gaan over perspectief. Welk perspectief geeft u aan een jong koppel dat een starterswoning wil kopen? Hoe zorgt u ervoor dat oma zich met haar kleinkind veilig over straat kan begeven? Welke ruimte geven we aan jongeren om zich in de openbare ruimte te ontplooien?

U wijzigt niets ten opzichte van vorig jaar dus het spreekt voor zich dat wij dit niet goedkeuren.

Sam Voeten

Trotse tweelingpapa. Geboren in ‘t district van tram 3. Al 30 jaar Antwerpenaar.